İzotonik sodyum klorür serumu (serum fizyolojik), vücut sıvılarına yakın ozmolariteye sahip bir çözeltidir ve %0.9 (w/v) sodyum klorür (NaCl) içerir. Temelde su ve tuzdan oluşur.
Kullanım Alanları:
- Dehidratasyon: Vücudun su kaybettiği durumlarda, sıvı ve elektrolit dengesini sağlamak için kullanılır. Örneğin; ishal, kusma veya aşırı terleme durumlarında kaybedilen sıvının yerine konulmasına yardımcı olur.
- İlaç Sulandırma: İlaçların intravenöz (damar yoluyla) verilmeden önce seyreltilmesi için kullanılır.
- Yara Temizliği: Yaraların ve yanık bölgelerinin temizlenmesinde antiseptik özelliği olmamasına rağmen, mekanik olarak kir ve debrisleri uzaklaştırmak için kullanılır.
- Burun Temizliği: Bebeklerde ve küçük çocuklarda burun tıkanıklığını gidermek amacıyla burun içini nemlendirmek ve temizlemek için kullanılabilir.
- Kontakt Lens Bakımı: Bazı kontakt lens türlerinin durulanması ve saklanması için uygun bir çözümdür, ancak her lens türü için uygun olmayabilir, bu yüzden mutlaka doktor önerisi alınmalıdır.
- Nebulizatörlerde: Bazı solunum yolu ilaçlarının nebulizatör cihazı ile verilmesinde taşıyıcı sıvı olarak kullanılabilir.
Etki Mekanizması:
Serum fizyolojik, vücut sıvılarına yakın ozmolariteye sahip olduğu için hücrelere zarar vermeden sıvı ve elektrolit dengesini düzenler. Bu sayede hücrelerin normal fonksiyonlarını sürdürmesine yardımcı olur.
Uygulama Yolları:
- İntravenöz (IV) İnfüzyon: Damar yoluyla sıvı takviyesi amacıyla kullanılır.
- Topikal: Yara temizliği veya burun yıkama gibi uygulamalarda doğrudan uygulanabilir.
- İnhalasyon: Nebulizatör cihazı ile solunum yoluyla verilebilir.
Olası Yan Etkiler:
Genellikle güvenli bir çözelti olmasına rağmen, aşırı miktarda veya hızlı verilmesi durumunda hipervolemi (sıvı yüklenmesi) ve buna bağlı olarak ödem oluşabilir. Özellikle böbrek yetmezliği olan hastalarda dikkatli kullanılmalıdır.